Không cần lo lắng khi tiếp cận các tổ chức tài chính vi mô!
Trước hết, chúng ta cần làm sáng tỏ mục đích hình thành của các tổ chức tài chính vi mô (TCVM) là để hỗ trợ những người gặp khó khăn không thể tiếp cận trực tiếp các dịch vụ vay từ các công ty tài chính hoặc ngân hàng địa phương. Mục tiêu của TCVM là phát triển để cải thiện tình hình kinh tế cho nhóm khách hàng nghèo, giúp họ có cơ hội vượt qua tình trạng nghèo đói và cải thiện cuộc sống của họ.
Để thực hiện mục tiêu này, các tổ chức TCVM đã giảm bớt các yêu cầu mà người vay thường gặp khi tiếp cận các gói vay thông thường từ các tổ chức tài chính hoặc ngân hàng trong nước. Thông thường, không yêu cầu tài sản đảm bảo, ngoài ra, mục tiêu của TCVM là tạo điều kiện cho những người nghèo tiếp cận các dịch vụ tài chính và phi tài chính. Hơn nữa, TCVM cũng có mục tiêu dài hạn là giúp nhóm đối tượng này phát triển khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính chính thức trong tương lai.
Chính vì những lý do trên, TCVM được xem là công cụ hỗ trợ dành cho người nghèo chứ không phải như những dịch vụ tài chính khác. Điều này đặt ra một thách thức lớn đối với các nhà phát triển TCVM, bởi họ không chỉ cung cấp sản phẩm tài chính mà còn phải tạo ra việc làm, đóng góp vào giá trị xã hội, nâng cao thu nhập cho người nghèo, giúp họ có khả năng và tiềm năng phát triển trong tương lai, đặc biệt là các nhóm như phụ nữ, người lao động thương binh và xã hội.
Giảm gánh nặng cho người nghèo không chỉ là giảm bớt rủi ro gây bất ổn xã hội, mà còn là một phần của bài toán vi mô nhằm hướng tới mục tiêu chung là phát triển xã hội. Trong thời gian gần đây, Chính phủ cùng các cơ quan quản lý đã thông qua nhiều chính sách khác nhau nhằm khuyến khích sự phát triển tự hành và phổ cập của các tổ chức TCVM đến với một số lượng lớn người dân hơn.
Nếu ta tính riêng trong giai đoạn 2017-2019, đất nước Việt Nam đã hình thành nhiều cơ chế, chính sách có sự liên quan mật thiết đến các hoạt động TCVM như:
- Quyết định số 20/2017/QĐ-TTG ngày 12/06/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành nghị quyết về hoạt động chương trình, dự án TCVM của các tổ chức chính trị hoặc tổ chức chính trị – xã hội, cũng như tổ chức hoạt động phi chính phủ.
- Nghị định cung cấp giấy phép cho hoạt động tổ chức và hành vi tổ chức TCVM, theo thông tư số 03/2018/TT-NHNN ngày 23/02/2018. Trong khuôn khổ pháp lý này, đã đóng góp nhiều vào việc thúc đẩy TCVM ở Việt Nam, tạo ra nhiều chuyển biến tích cực trong những năm qua.
Hiện nay, ở Việt Nam, có hơn 100 tổ chức TCVM hoạt động, được phân loại thành 3 nhóm: Tổ chức chính thức, tổ chức bán chính thức, tổ chức phi chính thức. Trong nhiều năm qua, các tổ chức TCVM đã đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nghèo và cải thiện hệ thống tài chính của Việt Nam, giảm tỷ lệ đói nghèo từ 58% vào năm 1993 xuống còn xấp xỉ 6.72% tính đến cuối năm 2017. Các tổ chức TCVM chủ yếu hướng đến nhóm người có thu nhập thấp, những người yếu thế trong xã hội, đặc biệt là phụ nữ và người mất khả năng lao động bình thường.
Do đó, gần đây có một số khách hàng cảm thấy ái ngại về hình thức hoạt động của TCVM, cho rằng không có cơ sở vì TCVM được thành lập để giúp đỡ các cá nhân!